Αγαπητή κυρία Γιαμά, αφού πρωτίστως σας ευχαριστήσουμε για την παραχώρηση της συνέντευξής αυτής στο Bookstars, θα θέλαμε να βοηθήσετε τους αναγνώστες να μάθουν κάποια πράγματα για την συγγραφέα Κατερίνα Γιαμά.
· Τι είναι αυτό που σας κάνει να πιάσετε το μολύβι για πρώτη φορά και να ξεκινήσει αυτή η διαδρομή της συγγραφής ;
Θα έλεγα ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι έμμεσοι όπως η διάθεση περιπέτειας - περιπλάνησης σε φανταστικούς κόσμους, η ανάγκη ελευθερίας συναισθημάτων μέσα από τις λέξεις καθώς και η αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης στην εποχή που ζω. Στην εφηβεία μου με προέτρεψε καθαρά ο ρομαντικός χαρακτήρας μου ενώ αργότερα και μέχρι σήμερα, μέσα απ' τη δημοσιογραφική μου πορεία, η αναζήτηση της αλήθειας και του "ψέματος" της σύγχρονης πραγματικότητας.
· Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με την συγγραφή;
Ξεκίνησα στα δεκατρία μου, διαβάζοντας λογοτεχνία που μου άνοιξε ορίζοντες σκέψης. Ανακάλυψα ότι αυτός είναι ο δικός μου τρόπος για να "ταξιδεύω" μαζί με τους συγγραφείς αλλά και χωριστά, μόνη μου. Έγραψα το θεατρικό "Δεσποινίς, ετών 39" - και τα διηγήματα "Η μικρή ανθοπώλης" και το "Μοναστήρι του Μάδεραμ". Στη συνέχεια, στα δεκαπέντε μου, εμπνεύστηκα από πολιτικά γεγονότα της εποχής και έγραψα τα πρώτα μου ποιήματα που είχαν και συνέχεια. Στο blog που διατηρώ τέσσερα χρόνια τώρα, υπάρχουν τέτοια δείγματα.
· Πως θα χαρακτηρίζατε την διαδρομή της συγγραφής; Ευχάριστη εκδρομή ή περιπέτεια;
Πρόκειται για μια περιπετειώδη διαδρομή με πολλές στάσεις, απρόβλεπτους προορισμούς, αγωνίες, αϋπνίες αλλά και γοητευτικές "γνωριμίες". Προσωπικά, από το 2012 που ασχολούμαι καθημερινά με τη συγγραφή, θεωρώ ότι η ζωή μου έχει αποκτήσει ένα νόημα ανέλπιστο, μια μαγεία που δεν τη βρίσκω στην καθημερινότητά μου και μια διαρκή ένταση που με κάνει να σκέφτομαι καινούργια θέματα, τόπους, ήρωες..Συνεπώς, δεν ξέρω αν η συγγραφή έχει στοιχεία ευχάριστης εκδρομής αλλά περιπέτειας σίγουρα, με ο,τι αυτό περιλαμβάνει.
· Θα θέλατε να μας πείτε δυο λόγια για το πιο πρόσφατο βιβλίο σας «Μαύρη Ταρταρούγα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bookstars;
Η "Μαύρη Ταρταρούγα" είναι, θα έλεγα, ένα μαύρο μυθιστόρημα με την έννοια της σκοτεινής πλοκής και έκβασης, όχι όμως και της πρώτης εντύπωσης όταν το διαβάζεις. Ουσιαστικά εξετάζει την εξουσιαστική δύναμη που ασκεί το αρσενικό πάνω στη φύση του θηλυκού σε παραλληλισμό με τη σχέση αυτή στους ανθρώπους. Τονίζω ότι διαδραματίζεται σε μια κλειστή κοινωνία, υπαρκτή - ποτέ δεν γράφω ουτοπικά - και η πλοκή των 444 σελίδων της οδηγεί κλιμακωτά σε μια μοιραία εξέλιξη όπως συμβαίνει συνήθως με τέτοιου είδους μυθιστορήματα: Στον θάνατο σαν πράξη κάθαρσης.Η θηλυκή πεταλούδα που διαδραματίζει τον βασικό ρόλο, την αιτία της συγγραφής του βιβλίου αυτού, επιστρέφει στο κουκούλι της αρνούμενη την υποταγή στο αρσενικό..
· Υπάρχουν στοιχεία του χαρακτήρα σας σε κάποιον από τους ήρωες της Μαύρης Ταρταρούγας;
Πάντα υπάρχουν και όποιος συγγραφέας το αρνείται, νομίζω ότι δεν θέλει να το παραδεχτεί ή δεν το βλέπει. Στη δική μου περίπτωση η ηρωίδα Εράνθη, κουβαλάει στοιχεία του χαρακτήρα μου μέσα στα χρόνια, που δεν υφίστανται σήμερα. Έχει την ίδια ευαισθησία, δοτικότητα, απάρνηση προσωπικών επιθυμιών της και ίσως και γενναιότητας. Υπογραμμίζω ότι σε καμία περίπτωση το βιβλίο δεν τάσσεται κατά των αντρών. Κυρίως θίγει χαρακτήρες που, όπως είναι φυσικό, αλλάζουν και αφομοιώνονται μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον.
· Ποιος ήρωας της «Μαύρης Ταρταρούγας» είναι ο αγαπημένος σας και γιατί;
Σαφώς αγαπημένος είναι ο Γιώργος Βρανόπουλος, εντομολόγος από την Τουλούζη αλλά Ελληνας στην καταγωγή, πάνω στην προσωπικότητα του οποίου βασίζεται το μεγαλύτερο μέρος της πλοκής. Η φύση όμως της πεταλούδας, σαν αίσθηση της ελεύθερης έκφρασης σε όλα τα επίπεδα ζωής, είναι αυτή που κέρδισε από την πρώτη στιγμή που την είδα μέσα σε μια εγκυκλοπαίδεια λεπιδόπτερων, το ενδιαφέρον μου και ενεργοποίησε την έμπνευση.
· Τι σας ενέπνευσε για αυτό το βιβλίο ; Τι σας έκανε να ξεκινήσετε την συγγραφή του;
Όπως προανέφερα, το είδος της πεταλούδας αυτής ήταν η πρώτη σπίθα.
Στην Apollo Parnassius, το αρσενικό μετά την γονιμοποίηση του θηλυκού, σφραγίζει το υπογάστριό της με μια κεράτινη προεξοχή, υποδηλώνοντας ότι δεν μπορεί να συνευρεθεί με άλλον αρσενικό. Σκεφτόμουν να γράψω ένα μυθιστόρημα για τον ρόλο των "τρίτων" προσώπων σε μια σχέση.
Έτσι, έκανα χρήση της ιδιαιτερότητας αυτής της πεταλούδας, λειτουργώντας συνειρμικά με το τι συμβαίνει στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων στους ανθρώπους.
· Είναι εφικτό ένας συγγραφέας να ξεχωρίζει κάποιο από τα βιβλία του;
Εσείς προσωπικά μετά από την κυκλοφορία ήδη έξι βιβλίων ξεχωρίζετε κάποια από τις ιστορίες ή κάποιον ήρωα από αυτά;
Είναι εφικτό αλλά στην πράξη δεν επιβεβαιώνεται.
Ο ακριβής λόγος είναι ότι όπως δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τα παιδιά σου, έτσι δεν μπορείς να ξεχωρίσεις και τα βιβλία σου που είναι πνευματικά σου παιδιά. Κάθε παιδί είναι μια ιδιαίτερη προσωπικότητα και κάθε βιβλίο έχει δική του οντότητα.
Αγαπώ εξίσου την Ολγα του πρώτου βιβλίου, τη Νίνα του δεύτερου, την Αφρούλα του τρίτου, το διαβολάκι του τέταρτου, τις 204 φράσεις του πέμπτου και την Εράνθη του έκτου.
Η ηρωίδα όμως που κρατάει μια ακριβή θέση στην καρδιά μου, είναι η Όλγα του πρώτου βιβλίου γιατί είμαι ακριβώς εγώ. Ρομαντική αλλά και απόλυτα δοτική στο συναίσθημα.
· Διαβάζοντας κάποιος τα βιβλία σας θα μπορούσε να πει πως κάποιες φορές υπάρχει ένας σχεδόν κινηματογραφικός τρόπος εξέλιξης και διατύπωσης των σκηνών.
Είναι στα πλάνα σας η μεταφορά κάποιου εκ των έργων σας στην μεγάλη οθόνη ή την τηλεόραση;
Σωστά το επισημαίνετε και σας ευχαριστώ πολύ. Όντως, οι σκηνές των βιβλίων, εκτυλίσσονται με μια διάθεση "κινηματογραφική", χωρίς να το επιδιώκω. Ίσως, όπως επεσήμανε σε μια παρουσίαση της "Μαύρης Ταρταρούγας" στη Χαλκίδα ένας απ' τους ομιλητές, να λειτουργώ δημοσιογραφικά, επηρεασμένη από τη δουλειά μου στο χώρο αυτό. Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Όλα γράφονται με ανοιχτή διάθεση οπτικοποίησης. Φυσικά στο πίσω μέρος του μυαλού μου, υπάρχει η σκέψη που αναφέρατε, ιδιαίτερα για τη "Ροζ Σκακιέρα" - το "Μπιντές από μετάξι" και το τελευταίο "Μαύρη Ταρταρούγα". Πάντοτε μαζί με τη συγγραφή ενός βιβλίου μου συμβαδίζει και ένα πιθανό άνοιγμα προς άλλες κατευθύνσεις. Προσωπικά θεωρώ εξέλιξη του βιβλίου ακόμη και την πιθανή μεταφορά του στον κινηματογράφο ή στην τηλεόραση. Είχα κάνει παλιά ένα προσωπικό άνοιγμα στέλνοντας την "Ροζ Σκακιέρα" σε έναν γνωστό σκηνοθέτη αλλά δεν πήρα απάντηση.
· Αν μπορούσατε να βάλετε έναν τίτλο στον τρόπο που σκέφτεστε όταν γράφετε ποιος θα ήταν αυτός;
Μου αρέσουν οι τίτλοι καθώς στις τοπικές εφημερίδες της Εύβοιας εκπαιδευόμουν ιδιαίτερα σ' αυτό. Για τη δική μου περίπτωση νομίζω ότι το "Μαγεία στο ..τετράγωνο" ταιριάζει απόλυτα. Η μαγεία της συνεχούς αναζήτησης νέων συγγραφικών μοτίβων είναι η μοναδική παρουσία από την αρχή μέχρι το τέλος της συγγραφής ενός βιβλίου μου.
· Έχετε εισπράξει κάποια στιγμή κάποια κριτική για έργο σας με την οποία να διαφωνείτε;
Πως αντιδράσατε / αισθανθήκατε με αυτό;
Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής μαζί σας. Οι κριτικές προσεγγίσεις, επειδή την προβολή των βιβλίων μου την έκανα μόνη μου, στήνοντας αφίσες, γράφοντας ανακοινώσεις, Δελτία Τύπου, προσκλήσεις, κλπ.διαβάζονταν μόνο κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων που έκανα σε Χαλκίδα και Λιβαδειά και ήταν ενθαρρυντικές και θετικές, χωρίς διάθεση ωραιοποίησης. Αρνητικά λόγια δεν είχα εισπράξει με την έννοια της κακόβουλης κριτικής, όμως θυμάμαι στην παρουσίαση της "Αστερόπετρας" στη Λιβαδειά, κάποια κυρία απ' το κοινό μου είπε ότι το βιβλίο μοιάζει με τον "Μικρό Πρίγκιπα" κ' εγώ της απάντησα αυθόρμητα και ειλικρινέστατα ότι δεν έχω διαβάσει το βιβλίο αυτό. Κάποιοι άλλοι το έκριναν ως κακόβουλη παρατήρηση αλλά εγώ το είδα σαν μια απλή απορία. Θα ήθελα όμως να εισπράξω κριτικές πάνω στα βιβλία μου γιατί έτσι θα βελτιωθώ ή μπορεί να δω και μια άλλη οπτική που μου έχει διαφύγει.
· Ως αναγνώστρια ξεχωρίζετε κάποιο είδος λογοτεχνίας; Τι σας κέρδισε σε αυτό το είδος λογοτεχνίας;
Βρίσκω πολύ ενδιαφέροντα τα μυθιστορήματα αστυνομικής πλοκής, μυστηρίου και περιπέτειας. Πέρα από αυτά, με συγκινούν ακόμη και τα αντιπαραμύθια που ξεφεύγουν από μια συμβατική πλοκή, καθώς και τα μυθιστορήματα με ανθρωπιστικά μηνύματα. Νομίζω ότι ..η ζυγαριά γέρνει προς την περιπέτεια, χωρίς να θεωρώ απαραίτητη την εμπλοκή αστυνομικών στοιχείων. Όμως, πιστέψτε με, κάθε φορά δοκιμάζω νέες συγκινήσεις με το βιβλίο που διαβάζω. Η διαφορετικότητα με ιντριγκάρει.
· Αγαπημένος συγγραφέας και βιβλίο;
"Επίμονος κηπουρός" του Λε Καρέ και "Ένας κόσμος ανάποδα" του Εντουάρντο Γκαλεάνο
· Οικονομική κρίση και συγγραφή, πως/πόσο έχει επηρεάσει τους συγγραφείς και πως / πόσο τους αναγνώστες;
Πιστεύω ότι πρόκειται για κρίση αξιών κυρίως και κατ' επέκταση οικονομική κρίση, είναι αλληλένδετα. Βλέπω όμως τους συγγραφείς να πληθαίνουν παρά την κρίση, να παλεύουν για τον πνευματικό τους μόχθο μόνοι τους, με πολλές προσωπικές θυσίες και κάποιοι απ' αυτούς να τα παρατάνε λόγω έλλειψης χρημάτων. Για να βγει ένα βιβλίο, δεν αρκεί να γράφεις καλά. Πρέπει να πληρώσεις για όλα, να κοπιάσεις σε πολλά επίπεδα. Συνεπώς ο σύγχρονος συγγραφέας έχει και το μεγάλο άγχος των εξόδων αλλά και των ποσοστών πωλήσεων που πρέπει να γίνει επαίτης μερικές φορές για να τα πάρει. Αυτό έχει αντίκτυπο και στους αναγνώστες, που περιορίζονται σε βιβλία γνωστών εκδοτικών οίκων, "δοκιμασμένων" συγγραφέων και προσφορών των βιβλίων. Η κρίση πιστεύω ότι έφερε στην επιφάνεια τους πιστούς αναγνώστες που δίνουν χρήματα για να διαβάσουν και όχι για να αγοράσουν κάτι που δεν τους είναι άκρως απαραίτητο.
· Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σε κάποιον/α που σκέφτεται να ξεκινήσει την δική του συγγραφική διαδρομή και διστάζει;
Ότι η συγγραφή, όπως όλες οι δημιουργίες, κρύβει τη μαγεία της ανακάλυψης νέων τρόπων σκέψης και την ανεξαγόραστη συγκίνηση της μοιρασιάς με τον αναγνώστη. "Σκέψου - ερεύνησε - γράψε - ονειρέψου - ταξίδεψε - έφτασες!!" Αυτή είναι η σειρά. και η δική μου "συνταγή" στους νέους συνταξιδευτές μου.
· Και μια τελευταία ερώτηση ‘εσωτερικής κατανάλωσης’ που λέμε.
Πως θα περιγράφατε την εμπειρία σας στη συνεργασία με το Bookstars και την υπηρεσία έκδοσης free publishing;
Με το Bookstars συνεργάζομαι από το 2012. Στα έξι βιβλία μου τα πέντε είναι με τις συγκεκριμένες εκδόσεις. Έχω θετικές σκέψεις - εξ' ου και η επιμονή μου να βρίσκομαι μαζί τους - βλέπω τα βιβλία μου αναρτημένα και ξέρω ότι τα βλέπουν και άλλοι χρήστες του διαδικτύου - εισπράττω μια έντιμη στάση απέναντί μου και μια εμπιστοσύνη που τονίζω ότι είναι αμοιβαία. Ακόμη και στο θέμα των πωλήσεων, η συνεχής ηλεκτρονική ενημέρωση μου δίνει σαφή εικόνα για την πορεία τους. Ελπίζω να ανοίξουν περισσότερο οι προοπτικές και οι συνθήκες συνεργασίας μας γιατί έχω πολλά βιβλία ακόμη στο..συρτάρι του μυαλού μου.
