Σύσταση Εκτάκτων Στρατοδικείων
Η σύσταση Εκτάκτων Στρατοδικείων ανά την ελληνική επικράτεια θεσμοθετήθηκε με το ΦΕΚ 198 της 20.06.1946, «Περί συστάσεως εκτάκτων τοπικών στρατοδικείων», στο οποίο αναφέρεται η σύσταση Εκτάκτου Στρατοδικείου: 5) Εις Δράμαν. Με εδαφικήν περιφέρειαν τους Νομούς Δράμας και Καβάλλας. Στο ίδιο ΦΕΚ προσδιορίζονταν και οι αρμοδιότητες των Εκτάκτων Στρατοδικείων: Εις την ανωτέρω εκτάκτων τοπικών Στρατοδικείων υπάγονται τα τελούμενα αδικήματα τα στρεφόμενα κατά της ασφαλείας του Κράτους, της Δημοσίας Τάξεως, και Ειρήνης, τα προβλεπόμενα υπό του από 18ης Ιουνίου 1946 Γ΄ Ψηφίσματος της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής, οιαδήποτε και αν είναι η ιδιότης των αυτουργών ή συνεργών. Ομοίως δύναται να υπαχθώσιν εις ταύτα και τα κοινά αδικήματα κατά προσώπων και περιουσιών, οσάκις εκτίθεται διά τούτων, κατά την κρίσιν του αρμοδίου Δικαστικού Συμβουλίου Πλημμελειοδικών, εις κίνδυνον η ασφάλεια ή διασαλεύεται η δημοσία τάξις.
Με το ΦΕΚ αυτό ιδρύθηκαν Έκτακτα Στρατοδικεία σε: Θεσσαλονίκη, Γιαννιτσά, Κιλκίς, Σέρρες, Δράμα, Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Κοζάνη, Φλώρινα και Ιωάννινα, ενώ με το ΦΕΚ 270Α της 09.09.1946 σε: Κόρινθο, Λαμία, Θήβα και Μεσολόγγι και με το ΦΕΚ 315Α της 16.10.1946 στην Καστοριά1. Με την έγκριση του Γ΄ Ψηφίσματος από τη Βουλή και τη σύσταση των πρώτων 11 Εκτάκτων Στρατοδικείων εντάθηκαν οι συλλήψεις των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και άρχισαν οι εκτελέσεις και ο εγκλεισμός σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Επίσης, ιδρύθηκαν και άλλα Έκτακτα Στρατοδικεία σε Σπάρτη και Γύθειο (ΦΕΚ 49/25.03.1947) και διευρύνθηκε η δικαιοδοσία του Εκτάκτου Στρατοδικείου Κορίνθου (εκτός των Νομών Αργολίδος, Κορινθίας, Αχαΐας, Ηλείας και σε Νομό Κεφαλληνίας και επαρχία Ιθάκης, ΦΕΚ 40/05.05.1948).
Σύνθεση Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας
Η συνήθης σύνθεση του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας ήταν: βασιλικός επίτροπος δικαστής και 5 αξιωματικοί όπλων (συνεδριάσεις 29.04.1947, 18.06.1947, 04-06.09.1947, δικάσιμος απόφαση 148/1947)3. Πληροφορίες για τη σύνθεση του Εκτάκτου Στρατοδικείου αντλούνται από δημοσιεύματα εφημερίδων της Δράμας (Θάρρος), της Θεσσαλονίκης (Μακεδονία) και της Καβάλας (Ταχυδρόμος). Η πρώτη δικάσιμος στις 19.07.1946 είχε την εξής σύνθεση: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης πυροβολικού Ευ. Σορόπης, μέλη ο ταγματάρχης Ζαχαρής, οι λοχαγοί Β. Αργυρόπουλος, Φωτ. Ξηρομερίτης και μοίραρχος Δ. Δημακόπουλος, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Σπυρόπουλος και γραμματέας ο ανθυπασπιστής Χωροφυλακής Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 20.07.1946, σ. 2). Στη δεύτερη δικάσιμο της 24.07.1946 η σύνθεση ήταν η ακόλουθη: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης πυροβολικού Γ. Μακρής, μέλη ο ταγματάρχης πεζικού Γ. Παυλής, ο ταγματάρχης Χωροφυλακής Ζ. Ζωγράφος, ο μοίραρχος Γ. Προύσαλης, ο λοχαγός Γ. Γιαννόπουλος, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Σπυρόπουλος και γραμματέας ο ανθυπασπιστής Χωροφυλακής Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 25.07.1946, σ. 2). Τη θέση του βασιλικού επιτρόπου, μετά τη μετάθεση του λοχαγού της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Σπυρόπουλου στα Γιαννιτσά, ανέλαβε ο έφεδρος λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Τούντας (Θάρρος [Δράμα] 29.08.1946, σ. 2). Στις αρχές του 1947 χρέη βασιλικού επιτρόπου άσκησε ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Στασινόπουλος, όσο απουσίαζε με άδεια στην Αλεξανδρούπολη ο βασιλικός επίτροπος του Εκτάκτου Στρατοδικείου Μ. Συμπέθερος (Θάρρος [Δράμα] 24.01.1947, σ. 1). Ακολούθως πρόεδρος διετέλεσε ο αντισυνταγματάρχης Γ. Μακρής και βασιλικός επίτροπος ο Μ. Συμπέθερος (Θάρρος [Δράμα] 14.05.1947, σ. 2). Μετά την αποστράτευση του αντιεισαγγελέα Έβρου Μ. Συμπέθερου βασιλικός επίτροπος Δράμας διορίσθηκε ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης (Θάρρος [Δράμα] 10.07.1947, σ. 2) και στη συνέχεια ανέλαβε τα καθήκοντά του (Θάρρος [Δράμα] 16.07.1947, σ. 2). Στην πολύκροτη δίκη των 52 Καβαλιωτών στα τέλη του Σεπτέμβρη του 1947 η σύνθεση του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας ήταν: προέδρος ο αντισυνταγματάρχης Παπαλιανός, μέλη ο
ταγματάρχης Αλέξ. Σιώτης, ο ταγματάρχης Καγκατίδης, οι λοχαγοί Καραουλάκης και Μουστάνης, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης και γραμματέας ο ανθυπασπιστής Χωροφυλακής Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Μακεδονία [Θεσσαλονίκη] 26.09.1947, σ. 3). Στα μέσα του Οκτώβρη του 1947 η σύνθεση του Στρατοδικείου ήταν: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης Γ. Μακρής, μέλη ο ταγματάρχης Θ. Κουτσούγερας, ο λοχαγός Πολύδ. Ανδρικόπουλος, ο υπολοχαγός Β. Νάτσιος και ο ανθυπολοχαγός Δ. Καπατζόγλου, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης (Θάρρος [Δράμα] 14.10.1947, σ. 2). Λίγες μέρες αργότερα αναφέρεται στο Θάρρος η εξής σύνθεση του δικαστηρίου: πρόεδρος ο ταγματάρχης Θεόδ. Κουτσούγερος, μέλη οι λοχαγοί Λεων. Μπαμέγας και Πολύδ. Ανδρικόπουλος, ο υπολοχαγός Β. Νάτσος, ο ανθυπολοχαγός Δ. Καπατζόγλου, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός Γ. Τσούγκας και γραμματέας ο Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 22.10.1947, σ. 2). Στη δεύτερη μεγάλη δίκη 48 Καβαλιωτών τον Νοέμβρη του 1947 η σύνθεση του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας ήταν: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης διαβιβάσεων Σακελλαρίου, στρατοδίκες οι ταγματάρχες Σιώκης, Γιαννακουλόπουλος και Σιγανός, βασιλικός επίτροπος λόγω κωλύματος του Κ. Γκόπη ανέλαβε ο δικαστικός σύμβουλος Γκίλας και γραμματέας ο Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Μακεδονία [Θεσσαλονίκη] 12.11.1947, σ. 3). Στη μεγάλη δίκη των 48 Δραμινών τον Ιούνη του 1947 η σύνθεση του Στρατοδικείου ήταν: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Αθανασούλης, μέλη ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Σιγαλός, οι λοχαγοί Ανδρικόπουλος και Σκουρτζής, ο υπολοχαγός Δ. Γρίβας, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης και γραμματέας ο ανθυπασπιστής της Χωροφυλακής Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 04.06.1948, σ. 2). Στη δίκη των 22 Χωριστιανών τον Αύγουστο του 1948 η σύνθεση του Στρατοδικείου ήταν: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Αθανασούλης, οι λοχαγοί Γκίλας και Ανδρικόπουλος, οι υπολοχαγοί Γρίβας και Παναγιωτόπουλος, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης (Μακεδονία [Θεσσαλονίκη] 13.08.1948, σ. 3). Στη μεγάλη δίκη των 80 κατοίκων της περιοχής Προσοτσάνης τον Σεπτέμβρη του 1948 τα μέλη του Στρατοδικείου ήταν: πρόεδρος ο αντισυνταγματάρχης δικαστικός σύμβουλος Β τάξεως Κ. Αθανασούλης, μέλη οι λοχαγοί δικαστικοί σύμβουλοι Δ τάξεως Ι. Κοταρίδης και Κ. Παρασκευόπουλος, ο λοχαγός Μηχανικού Ελ. Σκουρτσής, ο
υπολοχαγός Μηχανικού Δημ. Γρίβας, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός Κ. Γκόπης και γραμματέας ο ανθυπασπιστής Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 16.09.1948, σ. 2). Στις αρχές του Οκτώβρη του 1948 η σύνθεση του Στρατοδικείου ήταν η εξής: πρόεδρος ο ταγματάρχης Φασόης, στρατοδίκες οι λοχαγοί Γρίβας και Νοταρίδης, οι ανθυπολοχαγοί Κάλφας και Παναγιωτόπουλος, αναπληρωματικοί ο ταγματάρχης Πολίτης, ο υπίλαρχος Μητρόπουλος και ο ανθυπολοχαγός Στιράς, βασιλικός επίτροπος ο λοχαγός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Γκόπης (Ταχυδρόμος [Καβάλα] 07.10.1948, σ. 3). Πρόεδρος του Εκτάκτου Στρατοδικείου ανέλαβε στις 06.10.1948 ο ταγματάρχης Γκίλας (Ταχυδρόμος [Καβάλα] 07.10.1948, σ. 3). Στη δίκη των στελεχών του ΕΛΑΣ Ανατολικής Μακεδονίας Μενελάου Δραγάτη, Θωμά Πάλλα και Κωνσταντίνου Κωνσταντάρα τον Γενάρη του 1949 η σύνθεση του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας ήταν η εξής: πρόεδρος ο ταγματάρχης Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Αριστ. Γκίλας, μέλη οι ταγματάρχες Φασόης και Καραολάνης, οι λοχαγοί Γρίβας και Κομπόκης, βασιλικός επίτροπος ο Κ. Γκόπης και γραμματέας ο Ηλ. Παναγιωτόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 19.01.1949, σ. 2, Ταχυδρόμος [Καβάλα] 20.01.1949, σ. 3). Στη δίκη για την υπεξαίρεση χρημάτων για έρανο χρημάτων για αγορά όπλων τον Φλεβάρη του 1949 η σύνθεση του δικαστηρίου ήταν: ο δικαστικός σύμβουλος Α τάξεως Αγησ. Μαρκόπουλος, οι συνταγματάρχες Θωμ. Καδενόπουλος, Κριτόλαος Βασιλικόπουλος, οι δικαστικοί σύμβουλοι Β τάξεως Ανδρ. Σταυρόπουλος και Ευτύχιος Παίωνας, βασιλικός επίτροπος ο συνταγματάρχης Ανώτερος Διοικητής Χωροφυλακής Ανατολικής Μακεδονίας Πάρις Τριανταφυλλίδης και γραμματέας ο ανθυπασπιστής της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Κ. Λυμπερόπουλος (Θάρρος [Δράμα] 26.02.1949, σ. 1).
Λειτουργία Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας
Η δικαιοδοσία του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας εκτεινόταν στους Νομούς Δράμας και Καβάλας, η λειτουργία του ξεκίνησε την 01.07.19464 και σε αυτό μέχρι το 1952 εκδικάζονταν υποθέσεις πολιτών αλλά και ανταρτών που συνελήφθησαν ή παραδόθηκαν σε μάχες του Εμφυλίου Πολέμου στην περιοχή μας5. Να τονιστεί ότι ήδη από το 1945 λειτούργησε στην πόλη της Δράμας το Ειδικό Δικαστήριο για τους δοσίλογους της Κατοχής στην περιοχή της Δράμας6, ενώ αμέσως μετά την απελευθέρωση της Δράμας (14.09.1944)7 και κατά τη διάρκεια της ΕΑΜοκρατίας8 (μέχρι την 06.03.1945) λειτούργησε Λαϊκό Δικαστήριο που εξέταζε υποθέσεις Βουλγάρων φασιστών αλλά και Ελλήνων συνεργατών τους. Η δραστηριότητα του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας άρχισε τον Ιούλη του 1946. Στην πρώτη δικάσιμό του την 19.07.1946 το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας ασχολήθηκε με την υπόθεση της παράνομης συγκέντρωσης 22 καπνεργατών της Καβάλας στις 17.07.1946 (Θάρρος [Δράμα] 20.07.1946, σ. 2). Με την πρώτη απόφασή τους οι στρατοδίκες καταδίκασαν 2 καπνεργάτες σε φυλάκιση ενός έτους τον καθένα και απήλλαξαν τους υπόλοιπους 20 (Θάρρος [Δράμα] 21.07.1946, σ. 2). Ακολούθησε η εκδίκαση υπόθεσης πολιτών επί παραβάσει του ψηφίσματος περί εκτάκτων μέτρων και η καταδίκη στις 24.07.1946 με την επιβολή ποινών φυλάκισης 3 ετών σε δύο υπόδικους και 11 ετών σε έναν άλλο υπόδικο (Θάρρος [Δράμα] 25.07.1946, σ. 2). Συνολικά στο Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας εκδικάστηκαν 2.364 υποθέσεις, από τις οποίες οι 223 ήταν εις θάνατον (9%), ισόβια 110 (5%), σε φυλάκιση μέχρι 10 χρόνια 309 (13%) και σε φυλάκιση 10+10 χρόνια 220 (9%). Για τις 2.364 υποθέσεις, εκδόθηκαν 862 καταδικαστικές αποφάσεις (36,46%) με συνολικό χρόνο φυλάκισης 3.895 έτη (ανάμεσα στις υποθέσεις που εκδικάστηκαν υπήρξε 1 δίκη στρατιωτικού με απόφαση θανατικής καταδίκης9). Σύμφωνα με το Βιβλίο αποφάσεων του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας άρχισε η δραστηριότητά του στις
08.01.1948 με 2 κατηγορουμένους από το Οχυρό που καταδικάστηκαν εις θάνατον (Τσαπακίδης Νικόλαος του Ιωάννου και Τουλούμης Ανέστης, Θάρρος [Δράμα] 09.01.1948, σ. 2). Από τις 08.01.1948 μέχρι τις 31.01.1948 δικάστηκαν 65 άτομα, από τα οποία 18 καταδικάστηκαν εις θάνατον (27,69%) και 6 σε ισόβια φυλάκιση. Από τον Ιούνη του 1950 οι υποθέσεις των Στρατοδικείων μεταβιβάστηκαν στα ποινικά δικαστήρια: Τεθέντος εις αδράνειαν του Γ΄ ψηφίσματος περί μέτρων τάξεως, το υπουργείον των Στρατιωτικών εκοινοποίησε προς τους κατά τόπους βασιλικούς επιτρόπους των εκτάκτων στρατοδικείων και απάσας τας αρμοδίας δικαστικάς στρατιωτικάς Αρχάς τηλεγραφικήν διαταγήν διά της οποίας εντέλλεται όπως διαβιβάσουν εις τα κοινά ποινικά δικαστήρια τας παρ’ αυταίς εκκρεμούσας υποθέσεις κατά ιδιωτών εισαχθείσας επί παραβάσει του Γ΄ ψηφίσματος. Εις τα έκτακτα στρατοδικεία θα παραμείνουν προς εκδίκασιν αι εισαχθείσαι υποθέσεις επί παραβάσει των αναγκαστικών νόμων 509, περί προστασίας του κοινωνικού καθεστώτος, 793 διά κλοπάς, υπεξαιρέσεις και πράξεις δυναμένας να μειώσουν την μαχητικήν δύναμιν των ενόπλων δυνάμεων, 512 περί μέτρων ασφαλείας εταιρειών κοινής ωφελείας και 516 περί νομιμοφροσύνης (Θάρρος [Δράμα] 07.06.1950, σ. 2) και γι’ αυτό τον λόγο το Κακουργιοδικείο Δράμας εκδίκαζε από το τέλος του έτους αυτού και υποθέσεις που σχετίζονταν με τον Εμφύλιο Πόλεμο: Σήμερον δικάζεται ενώπιον του Κακουργιοδικείου Δράμας ο Βασίλειος Γιαννακίδης συμμορίτης εκ Νέας Βύσσας Θράκης, ετών 38, γεωργός διότι κατ’ Ιανουάριον 1948 και μέχρι της συλλήψεώς του υπό των στρατιωτικών αρχών Ηπείρου συμμετείχεν εις ομάδα σκοπούσαν την διά βίας προσβολήν των αρχών, εκτέλεσιν αδικημάτων κατά της ζωής, διάπραξιν ληστειών και εμπρησμών. Ωσαύτως επί κατοχή πολεμικών όπλων (Θάρρος [Δράμα] 16.12.1950, σ. 2). Το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας δεν καταργήθηκε το 1950, όπως συνέβη με τα περισσότερα Στρατοδικεία πανελλαδικά: Διά διαταγής του Υπουργείου Στρατιωτικών διαλύονται εκ των 16 εκτάκτων στρατοδικείων τα 11 των οποίων αι δικογραφίαι παραπέμπονται εις τα ποινικά δικαστήρια. Θα παραμείνουν εν ενεργεία τα στρατοδικεία των Αθηνών, Ιωαννίνων, Λαρίσσης και Δράμας (Θάρρος [Δράμα] 08.06.1950, σ. 2). Έτσι, με την κατάργηση του Εκτάκτου Στρατοδικείου Αλεξανδρουπόλεως με το Βασιλικό Διάταγμα Περί καταργήσεως Εκτάκτων Τοπικών Στρατοδικείων της 20.06.1950 (ΦΕΚ 136 Α/23.06.1950) οι αρμοδιότητές του μεταβιβάστηκαν στο Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας: Άρθρον 1. Καταργούμεν τα κάτωθι Έκτακτα Τοπικά Στρατοδικεία: 9. Το διά του από 20 Ιουνίου 1946 Β. Δ. δημοσιευθέντος εις το υπ’ αριθ. 198/20 Ιουνίου 1946 (τεύχος Α΄) Φ.Ε.Κ. ιδρυθέν Έκτακτον Τοπικόν Στρατοδικείον Αλεξανδρουπόλεως. Η εδαφική αρμοδιότης τούτου υπάγεται εφεξής εις το υφιστάμενον Έκτακτον Τοπικόν
Στρατοδικείον Δράμας, εις ό και μεταβιβάζονται αι παρά τω καταργουμένω εκκρεμείς υποθέσεις. Κατά τη διάρκεια του 1951 το Β΄ Τμήμα του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας συνεδρίαζε στην Κομοτηνή (Θάρρος [Δράμα] 16.03.1951, σ. 2, Θάρρος [Δράμα] 04.07.1951, σ. 2). Το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας λειτούργησε μέχρι την 06.03.1952 και καταργήθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα Περί καταργήσεως Εκτάκτων Τοπικών Στρατοδικείων της 31.01.1952 (ΦΕΚ 29 Α/13.02.1952): Άρθρον 1. 1. Καταργούμεν τα κάτωθι έκτακτα Τοπικά Στρατοδικεία: …δ) Το διά του από 20.6.1946 Β. Δ. ιδρυθέν Έκτακτον Τοπικόν Στρατοδικείον Δράμας, με την διά του αυτού Διατάγματος και του από 23.6.1950 ομοίου Β. Δ. καθοριζομένην εδαφικήν αρμοδιότητα. Οι τελευταίες ποινές εις θάνατον που επέβαλε το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας ήταν στις 17.08.1951 σε κατοίκους χωριών του Νομού Έβρου: Τύχιου, Λαϊνά, Πέπλου, Φυλακτού, Λευκίμης και Σκαράχης, ενώ και στις 22.09.1951 καταδικάστηκαν εις θάνατον κάτοικοι της Χιονίστρας και Ελιάς Έβρου10: Κατά την χθεσινήν δικάσιμον του στρατοδικείου κατεδικάσθησαν οι Μαυρίδης Παν. εκ Χιονίστρας Ξάνθης και Παπαδόπουλος Χρ. εξ Εληάς Ορεστιάδος εις θάνατον. Οι Μπόζας Κ. εξ Αλεξανδρουπόλεως και Καζαντζής Ζ. εκηρύχθησαν αθώοι (Θάρρος [Δράμα] 23.09.1951, σ. 2).
Οι συνεδριάσεις του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας γίνονταν στο Νομαρχιακό Μέγαρο (στον χώρο όπου σήμερα στεγάζονται οι δικαστικές υπηρεσίες της Δράμας) και στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο στεγάζονταν οι Φυλακές και η Διοίκηση Χωροφυλακής Δράμας. Τα υπόγεια της «Ταξιαρχίας» (οικία Τζήμου) είχαν χρησιμοποιηθεί ως κρατητήρια και χώροι βασανισμού ανταρτών και ανταρτισσών του ΔΣΕ που είχαν συλληφθεί ή παραδοθεί. Ο δικηγόρος Τηλέμαχος Πελαγίδης υπερασπίστηκε πολλούς κατηγορούμενους στο Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας και με εισήγησή του στο Υπουργείο Δικαιοσύνης το 1948 θεσπίστηκε η μη εκτέλεση θανατικών ποινών, σε περίπτωση που οι αποφάσεις των στρατοδικείων δεν ήταν ομόφωνες11. Άλλοι δικηγόροι συνήγοροι υπεράσπισης ήταν οι Γ. Δανίκας, Κ. Τζιώρκας, Γ. Γερόλυμπος και Γ. Αναστασιάδης.