Πόλεμος και Eθνοκάθαρση

Συγγραφέας
Κωστόπουλος Τάσος
Εκδόσεις
Βιβλιόραμα

"Των εχθρών τα φουσάτα περνούσαν/σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά", υπυνθυμίζει ένα παλιό στρατιωτικό εμβατήριο, πριν μας διαβεβαιώσει πως "η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει". Όμως και τα δικά μας φουσάτα διέπραξαν ουκ ολίγα στο πέρασμά τους, σε πόλεις και χωριά με "εθνολογική σύσταση" πολύ διαφορετική απ' ό,τι υποστήριζαν οι κήρυκες της Μεγάλης Ιδέας. Από τα Γιαννιτσά και το Κιλκίς του 1912-13 μέχρι τη Βόρειο Ήπειρο του 1914 και την ενδοχώρα της Μικρασίας το 1919-22, η δράση του ελληνικού στρατού και των παραστρατιωτικών ομάδων που τον συνόδευαν (ή τον υποκαθιστούσαν) σημαδεύτηκε από αγριότητες, ελάχιστα διαφορετικές απ' όσα διέπραξαν το ίδιο διάστημα οι αντίπαλοί του. [...] Η καταγραφή αυτής της σκοτεινής πλευράς των πολέμων της "ένδοξης δεκαετίας" αποτελεί το αντικείμενο του παρόντος βιβλίου. Για τη συγγραφή του χρησιμοποιήθηκαν κυρίως ημερολόγια κι απομνημονεύματα ελλήνων στρατιωτικών, σε συνδυασμό με αδημοσίευτο ή δημοσιευμένο αρχειακό υλικό. Σε ειδικά παραρτήματα σκιαγραφούνται, τέλο...

Η Συγκρότηση της Ιστορικής Επιστήμης και η Διδασκαλία της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών 1837-1932

Συγγραφέας
Καραμανωλάκης Βαγγέλης Δ.
Εκδόσεις
Εθν.Ιδρ.Ερευνών

Η συγγραφή της ιστορίας, η διδασκαλία, η διάχυσή της ως γνωστικού αντικειμένου επηρεάζονταν από τις ανάγκες και τα οράματα του έθνους-κράτους, αναδεικνύονταν σε επίδικα αντικείμενα. Ο Τύπος, οι κάθε λογής σύλλογοι, οι εορταστικές εκδηλώσεις, μα κυρίως η εκπαίδευση άφηναν το αποτύπωμά τους στην ιστορική συνείδηση των νεοελλήνων: πρώτα τα σχολειά, της κατώτερης και μέσης βαθμίδας, και έπειτα το μοναδικό ελληνικό πανεπιστήμιο. Οθώνειο, Εθνικό και Καποδιστριακό στη συνέχεια, το Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλαβε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, παράλληλα με τη στελέχωση της κρατικής μηχανής, τη συγκρότηση, εκφορά και διάχυση ενός λόγου ο οποίος απευθυνόταν στο σύνολο των πολιτών του νέου κράτους με πολλαπλούς τρόπους. Ο εθνικός του ρόλος, όπως άλλωστε και των αντίστοιχων ιδρυμάτων στη Δυτική Ευρώπη, ήταν κοινά αποδεκτός και καθόριζε σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα του. Η μοναδικότητά του ως ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος για περισσότερα από ογδόντα χρόνια, έως την ίδρυση του αντίστοιχου πα...

Ο Λόρδος Ελγιν και τα Μάρμαρα

Συγγραφέας
Clair St.William
Εκδόσεις
Ελληνικά Γράμματα

Βασισμένο σε λεπτομερειακή μελέτη όλων των πρωτότυπων αρχείων και στα αποτελέσματα πολύ πρόσφατων ερευνών, το βιβλίο «Ο Λόρδος Έλγιν και τα Μάρμαρα» αποτελεί την αυθεντική ανιστόρηση των εξαιρετικά ασυνήθιστων συνθηκών κάτω από τις οποίες η Μεγάλη Βρετανία απέκτησε τα Μάρμαρα του Έλγιν, την τρομακτική απήχηση που είχαν για την εκτίμηση της Ελληνικής τέχνης σε όλη την Ευρώπη, των πικρόχολων αντιδράσεων του Ναπολέοντα, του Μπάιρον και άλλων, καθώς και της πρόσφατης ιστορίας τους. Σ' αυτή την πλήρως αναθεωρημένη, ανανεωμένη και διευρυμένη έκδοση, ο William St. Clair αναπτύσσει τις τρέχουσες απόψεις περί του αρχικού νοήματος και σημασίας του Παρθενώνα, περιγράφει την ιστορία του από την εποχή που χτίστηκε μέχρι τις μέρες μας και προσθέτει νέο υλικό γύρω από τις δραστηριότητες του Λόρδου Έλγιν. Το έγγραφο με το οποίο δόθηκε η άδεια στον Έλγιν να πάρει τα Μάρμαρα από την Ελλάδα δημοσιεύεται, τώρα, για πρώτη φορά, στη μόνη διασωθείσα έκδοσή του.

Η Αρχαία Σπάρτη 1000π.Χ.- 396μ.Χ.

Συγγραφέας
Εκδόσεις
Δίον

Το βιβλίο εξετάζει το φαινόμενο Σπάρτη που έδωσε στην παγκόσμια ιστορία το περισσότερο ισορροπημένο και ευνομούμενο πολίτευμα του κόσμου, μέχρι των ημερών μας. Ο κουμουνισμός της γης εγεννήθη στη Λακεδαίμονα μετά τον Β' Μεσσηνικό Πόλεμο (6ος αι. Π.Χ.)

Μάντζικερτ

Συγγραφέας
Τσάγγας Νίκος
Εκδόσεις
Γκοβόστη

Το "Μάντζικερτ" είναι η καθοριστική στιγμή του Μεσαιωνικού Ελληνισμού. Είναι η στιγμή εκείνη κατά την οποία η παραπαίουσα, λόγω εσωτερικών κυρίως αντιθέσεων, Βυζαντινή Αυτοκρατορία υφίσταται μία άνευ προηγουμένου πανωλεθρία από τους Σελτζούκους Τούρκους, από την οποία δεν επρόκειτο να συνέλθει ποτέ. Είναι η στιγμή εκείνη όπου οι φιλότιμες πράγματι προσπάθειες του ιδεαλιστή Αυτοκράτορα Ρωμανού Δ' Διογένη καταρρέουν άδοξα εξαιτίας της προδοτικής, κατά κύριο λόγο, στάσεως της ιθύνουσας τάξης του Βυζαντίου, η οποία επειδή δεν ήθελε να υποστεί μείωση της οικονομικής της ισχύος, προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους που θα του επέτρεπαν να ανορθώσει την στρατιωτική του ισχύ, η οποία είχε σοβαρά κλονισθεί, και να σωθεί έτσι από τον απειλούμενο όλεθρο, αντέδρασε υπονομεύοντας εκ των έσω την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλλε ο Ρωμανός Δ' Διογένης προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι η στιγμή εκείνη που το σιδερένιο χέρι του Βυζαντίου μένει παράλυτο από το τρομερό χτύπημα και δίνεται έτσι η δυ...

Ιστορία (Κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού Κράτους (1830-1974)

Συγγραφέας
Ραφαηλίδης Βασίλης
Εκδόσεις
Εικοστού Πρώτου Αιών

Οι λαοί δεν έχουν μόνο ήρωες, έχουν και καθάρματα. Στην ιστορία ενός τόπου δεν ανήκουν μόνο οι ήρωες, ανήκουν και τα καθάρματα, που κι αυτά γράφουν ιστορία. Εν πάση περιπτώσει, η ιστορία ενός τόπου δεν είναι μόνο μια σειρά από θετικά γεγονότα. Άλλωστε, σε μια διαλεκτική αντίληψη των πραγμάτων, αν δεν υπήρχε άρνηση δεν θα υπήρχε ούτε κατάφαση. Τούτη η συνοπτική ιστορία της Ελλάδας από το 1830 μέχρι το 1974, που γράφτηκε για να είναι κατ' αρχήν ένα ευχάριστο ανάγνωσμα, επιμένει περισσότερο στα αρνητικά παρά στα θετικά γεγονότα της ιστορίας μας. Δίνει δηλαδή μεγαλύτερη σημασία στους προδότες, τους δωσίλογους όλων των περιόδων και τους πατριδοκάπηλους που δεν έλειψαν ποτέ, παρά σ' αυτούς που νοιάστηκαν ειλικρινά για τούτον τον δύσμοιρο τόπο, που συνεχίζει να υποφέρει από έλλειψη ιστορικής ειλικρίνειας. Οι ρήτορες των δύο εθνικών επετείων, που είναι δύο ίσως γιατί μία δε φτάνει για να καταλάβουμε πως είμαστε Έλληνες, δε θα βρουν τίποτα χρήσιμο γι' αυτούς σε τούτο το βιβλίο. Οι δάσκαλο...